“Trường học của chúng ta phải là nơi an toàn – an toàn để học, an toàn để là chính mình và an toàn trước bạo tàn.” Trích thư từ Chủ tịch Công đoàn Giáo viên và Nhân viên bang California, Mỹ.
Đó là một nhận định, một mong ước cho một điều tưởng như phải là vậy nhưng lại hàm chứa nhiều bất lực và thất vọng trong lá thư từ Công đoàn Giáo viên và Nhân viên bang California gửi cho các thành viên chỉ một ngày sau vụ xả súng thương tâm ở trường Tiểu học Robb bang Texas. Hành động kinh hoàng cướp đi sinh mệnh của 19 học sinh và 2 giáo viên ngày 24.05.2022 đã gây nên cảm giác sợ hãi bao trùm tất cả những ai đang tận tâm làm việc để mang tới một môi trường học tập an toàn và tích cực cho học sinh. Và nỗi bất an và lo lắng ấy còn đến từ phía các gia đình ở Mỹ-những người ngày hôm sau vẫn phải rất khó khăn để đưa ra quyết định cho con tới trường.
Cảnh học sinh trường Tiểu học Robb được sơ tán khỏi trường sau vụ thảm sát ngày 24.05.2022. Nguồn ảnh: Reuters.
Việc sử dụng súng ở Mỹ có rất nhiều ý kiến trái chiều và các cuộc hội bàn liên quan để đi đến giải pháp đồng thuận rất phức tạp. Do vậy, việc ban hành luật cấm mua bán và sử dụng loại vũ khí này ở Mỹ luôn là không đơn giản. Thật khó hiểu, con người chế tạo ra các loại vũ khí huỷ diệt và rồi cuối cùng tất cả các loại vũ khí sẽ được mang ra sử dụng và huỷ diệt chính con người, trong khi con người lại bất lực vì không thể ngăn được hậu quả của chúng. Đã không biết bao lần nước Mỹ biết tới những lời đe doạ giết chóc và chứng kiến những cái chết đau thương do súng đạn ở các trường học, ở nhà thờ, ở nhiều nơi công cộng khác. Và không ai ở Mỹ biết rõ liệu ngày mai có vụ việc đáng tiếc nào liên quan tới súng xảy ra nữa hay không.
Trong khi chính quyền quản lý giáo dục và các học khu không có thẩm quyền để tạo ra luật và thực thi chúng, nhưng các cơ quan này có khả năng để đảm bảo các cơ chế phòng tránh an toàn trường học được cập nhật. Đó là lời khẳng định từ học khu thành phố San Jose, California (02) hai ngày sau vụ thảm sát ở trường Tiểu học Robb. Học khu chia sẻ thêm: Thực tế, vào năm 2012, các cử tri của học khu đã thông qua Dự luật H với khoảng chi là 290 triệu đô cho phép tiến hành các cải cách cần thiết trong các trường học như nâng cấp công nghệ, phòng thí nghiệm, hệ thống điện nước v.v và một phần dành cho cải thiện an toàn trường như một ưu tiên hàng đầu. Bắt đầu từ năm 2015, 14 triệu đô la đã được chi cho các dự án an toàn và an ninh, bao gồm nâng cấp khóa cửa và hệ thống khóa cho tất cả các cửa bao quanh trường, gia cố các lối vào từ bên ngoài, và tăng cường các hệ thống giám sát và theo dõi hiện có.
Các trường học mỗi năm đều cập nhật kế hoạch an toàn. Giáo viên và học sinh vẫn nhiều lần được đào tạo và diễn tập về cách ứng phó với các trường hợp khẩn cấp (cháy nổ, kể xấu tấn công, động đất v.v) đảm bảo học sinh và nhân viên biết phải làm gì trong trường hợp khẩn cấp thực sự. Các trường học công ở Mỹ được thiết kế mở rất khác với các trường học ở Việt Nam. Vì thế, dù các cơ chế cùng những bệnh pháp trên có tác động không quá lớn nhưng chắc chắn góp phần giảm phần nào những hậu quả do các vụ bạo lực gây ra.
Trong cuộc sống, bạo lực ảnh hưởng tới chúng ta theo nhiều hình thức khác nhau. Và nhà trường và thầy cô luôn nỗ lực là những thành trì bảo vệ an ninh và an toàn cho học sinh. Tôi xin chia sẻ infographic và đường dẫn đính kèm (phía dưới ), hy vọng sẽ giúp những người làm giáo dục và gia đình có được sự chuẩn bị tốt để nói chuyện và giúp đỡ khi học sinh của chúng ta bị ảnh hưởng tâm lý do nhiều tình huống bạo lực trong cuộc sống.
Tác giả TS Nguyễn Thị Kiều Vân